Ad
Willemen - Xenofiel
Onblusbare liefde
voor het vreemde
door
Ulco Mes
In het Tilburgse
FAXX-gebouw hangt momenteel een prachtige kleurets uit 1999,
getiteld ‘Art History’. Het is een kleurrijk beeldverhaal,
waarin kunstenaar Ad Willemen (Tilburg, 1941) met behulp van 34
kleine voorstellingen door de kunstgeschiedenis zapt. Al bij de
eerste aanblik van de ets blijkt de verbeelde historie enkel te
bestaan uit beeltenissen van vrouwen, van zinnenprikkelende naakten
uit verschillende culturen. Nu staat Willemen bekend als een
graficus met een grote vaktechnische kennis, een fijnproever
gedreven door een mateloze belangstelling voor de eigen beschavingen
en die ‘in den vreemde’ en als een kunstenaar van sensuele
naakten. Toch weet Willemen met Art History opnieuw te verrassen.
CLICK
HERE TO SEE ART HISTORY IN THE GALLERY
De ets maakt deel uit
van ‘Ad Willemen, Xenofiel’, een expositie die tot en met 13 mei
is te bezichtigen in het FAXX, Podium voor hedendaagse kunst. Geen
overzichtstentoonstelling, maar een uitgebreide selectie werken uit
het oeuvre van de Tilburgse kunstenaar. Te zien zijn circa tachtig
etsen en tekeningen waarvoor niet-westerse culturen als
inspiratiebron dienden en een aantal schetsboeken. Het werk is
aangevuld met een keuze uit Willemens collectie etnografica.
CLICK
HERE TO SEE PART OF THE COLLECTION ETHNOGRAPHICA
Het is verleidelijk om
een bezoek aan de tentoonstelling juist dáár te beginnen, waar de
kunstenaar laat zien wat hij in de loop der jaren heeft verzameld.
Daar wordt immers duidelijk wat hem al veertig jaar lang inspireert.
Behalve Japanse prenten zijn dat onder meer neussieraden van de
Asmat, antieke ansichtkaarten, Chinese manchetten en een aboriginal
pop. De etnografische voorwerpen laten uitdrukkelijk zien hoezeer
Willemen is gefascineerd door exotische beschavingen. Het is door
deze schier onblusbare liefde voor vreemde, niet-westerse culturen
dat Willemen met recht een xenofiel kan worden genoemd.
Wie na het zien van de
etnografica het werk van Willemen bekijkt, wordt getroffen door
verwantschappen, zoals in de gehanteerde techniek, de thematiek of
de lijnvoering. Zo presenteert de kunstenaar meerdere tekeningen met
sensuele naakten, vrouwen die in hun vrijpostige houdingen de
verbeelding van de beschouwer prikkelen. Ontegenzeggelijk heeft de
tekenaar zich laten inspireren door shunga, de Japanse erotische
kunst, en abuna-e, een gematigde vorm ervan.
Kijkend naar zo’n
tekening kun je trouwens verliefd worden op een enkele lijn. Een
lijn die begint bij de heup, zich kromt bij de dij, naar binnen
knikt bij de knieholte en met een prachtige boog vormgeeft aan kuit
en voet. Eén lijn, door Willemen zonder aarzeling getrokken. Zoals
Suzuki Harunobu dat ruim twee eeuwen eerder deed.
Typerend voor Willemens
etsen is zijn gecombineerde aandacht voor het minutieuze en het
monumentale. Een mooi voorbeeld daarvan is ‘My backyard archeology’
uit 1995. Het bovenste deel van deze prent bestaat uit een sortering
van roodwitte en blauwwitte potscherven; het onderste deel uit een
wollig schepsel met vier poten. Op afstand word je primair geraakt
door de compositorische tweedeling. Tegelijkertijd word je als
toeschouwer naar de ets toe gezogen, omdat de kleine tekeningen op
de potscherven erom vragen het blad van nabij te bekijken.
Gedurende zijn
inmiddels veertigjarige carrière heeft Willemen een indrukwekkend
oeuvre opgebouwd. Hij exposeerde met grote regelmaat in binnen- en
buitenland en ontving voor zijn werk diverse prijzen en
onderscheidingen. Van het Japanse Yokohama tot het Noorse
Frederikstad zijn er musea die zijn etsen en tekeningen hebben
opgenomen in de collectie.
Ofschoon Willemen in
zijn woonplaats regelmatig exposeerde, is er in Tilburg nooit eerder
op grote schaal aandacht geschonken aan het oeuvre van deze
veelzijdige kunstenaar. Eindelijk is er dan een welverdiend
eerbetoon op niveau.
Met z’n allen gaan
kijken.
Dit artikel
verscheen oorspronkelijk in het Brabants Dagblad, en wordt hier
gereproduceerd met toestemming van de redactie en de auteur.
|